AWB verkiezingsprogramma 2022- 2026.
INLEIDING
Gemeentebestuur.
De afgelopen jaren heeft de politiek, zowel landelijk als lokaal, niet bepaald veel vertrouwen van de burgers verdiend. Lokaal hebben we een roerige bestuurlijke periode meegemaakt, die uiteindelijk heeft geleid tot het vertrek van zowel de burgemeester als de wethouders. Wij zijn er nooit op uit geweest om personen te beschadigen of hen het werk onmogelijk te maken. In de raad bleek er echter geen houden meer aan en hebben wij als AWB onze volledige medewerking verleend aan het zoeken naar een passende oplossing. AWB streeft naar een stabiel bestuur.
Gemeente versus rijksoverheid.
Wat de relatie met de rijksoverheid betreft constateren wij dat de gemeente steeds meer verworden tot een uitvoeringsloket van de rijksoverheid. Dit ten koste van de eigen beleidsruimte. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) die onze belangen behartigt bij de rijksoverheid dient meer daadkracht te tonen en op te komen voor alle gemeenten. De gemeenten zullen de VNG daartoe nadrukkelijker in positie dienen te brengen. Zo dient er voor te worden gewaakt dat er nog meer taken van de rijksoverheid worden overgeheveld naar de gemeenten. En zeker niet zonder dat daarbij de benodigde gelden meekomen.
Lokale partij versus partijen met landelijke binding
Op lokaal niveau kan het voor de partijen die landelijke binding hebben, lastig zijn om lokaal het Haagse beleid niet te volgen. Een lokaal gewortelde partij als AWB heeft daar geen last van en kan te allen tijde handelen en besluiten in het belang van de Waalrese burgers. Opmerkelijk is dat de landelijke partijen nog steeds niet bereid zijn om ook de lokale partijen te subsidiëren.
Lokale partij versus burgers.
Het belang van de inbreng door burgers wordt onderkend door bestuur en gemeenteraad. Maar in de uitvoering blijft het bij “burgerparticipatie” binnen de structuur van beleidsdocumenten en concrete plannen in de vorm van themacafés en inspraakavonden.
Daarbij moeten we helaas ook constateren dat de burgers weinig belangstelling hebben voor de lokale politiek. De burgers komen in de regel pas in beweging als zij in hun belangen rechtstreeks zijn of dreigen te worden benadeeld, door ontwikkelingen in hun eigen directe omgeving. AWB stelt ondanks alles een bredere belangstelling en inbreng van de burgers bij de lokale politiek op prijs en wil dit nog meer stimuleren.
In Waalre kunnen burgers, die samen op bijvoorbeeld buurtniveau een idee gerealiseerd willen zien en daar ook passie voor voelen gebruik maken van het burgerinitiatief. In de uitwerking daarvan faciliteert de gemeente het initiatief. Verder kunnen burgers door middel van het burgeragenderingsinitiatief een onderwerp agenderen voor de raadsvergadering. Van deze mogelijkheden wordt echter niet of sporadisch gebruik gemaakt.
SAMENLEVING
Als Waalre een (karakteristiek) dorp wil blijven, moeten we ons ook als dorpelingen gedragen. Daarin ligt de kern van de dorpsaard. Maar die dorpelingen willen wel gefaciliteerd worden in ontmoetingsmogelijkheden ook op wijkniveau. Op die manier kan een stedeling zich ook wanen een dorpeling te zijn. ”Omzien naar elkaar” is trending.
De gemeente zou wat AWB betreft nadrukkelijker terug moeten vallen op en ook zorg moeten dragen voor de facilitering van Burgerinitiatieven met betrekking tot schuldhulpverlening en vroeg signalering.
Kwetsbare burgers verdienen aandacht en hebben recht op ondersteuning ook in financiële zin. Denk daarbij ook aan de stijgende energie- en zorgkosten maar ook de kosten van levensonderhoud in zijn algemeenheid. Veel gezinnen hebben door de toenemende lasten, steeds minder te besteden. Ook de oplopende gemeentelijke belastingen dragen hieraan bij. Het kan niet zo zijn dat de kleine man blijft opdraaien voor de toenemende lasten en de kloof tussen rijk en arm steeds groter wordt. Dit is een item dat een proactieve houding vraagt.
De sociale infrastructuur kan verbeterd worden door introductie van een digitaal platform: “Mijnbuurtje.nl” of iets dergelijks. De reeds lang aangekondigde sociale kaart is daar onderdeel van.
Behalve instandhouding van goed functionerende gemeenschapshuizen, pleit AWB ook voor kleinschalige (stedenbouwkundige) voorzieningen die buurtcontacten bevorderen. Daarbij past ook, vooral bij de sociale woningbouw, aandacht voor de bouw van woningen in een hofjesstructuur.
THEMA’S:
Betrokkenheid Burgers bij het lokaal bestuur.
- AWB wil de inwoners aan de voorkant bij het lokaal bestuur betrekken.
- AWB wil daarbij meer gebruik maken van de kennis en kunde van de inwoners.
AWB komt in dit kader met een voor Waalre nieuw middel te weten het burgerforum. Als de gemeente nieuwe (beleids)initiatieven wenst te ontplooien kunnen deze initiatieven c.q. plannen in een zeer vroeg stadium, bij voorkeur bij het ontstaan van het idee om advies worden voorgelegd aan een burgerforum. Zo’n burgerforum bestaat uit enkele lokale experts (zonder belang bij het onderwerp) en een aantal willekeurig bijeengebrachte burgers. Het burgerforum kan eventueel externe deskundigheid inhuren om zich te verdiepen in de materie en ook eigen ambtenaren kunnen gehoord worden. Het burgerforum brengt advies uit aan het bestuur. Het advies weegt zwaar bij de besluitvorming en in de regel dient dit advies dan ook te worden opgevolgd.
3. AWB wil maatwerk leveren en daarbij de grenzen van wet- en regelgeving opzoeken.
AWB staat een gemeente voor die haar inwoners niet zozeer als klant maar nog meer als participerend burger bejegent. Burgers die hun eigen situatie of die van hun straat, buurt of dorp willen verbeteren kunnen op de medewerking van AWB rekenen.
AWB streeft ernaar dat de uitvoerende professionals in samenwerking met de burgers, maatwerk leveren. Vooral in het sociale domein is dit van belang. Daarbij zal niet geschroomd worden om de grenzen van de wet- en regelgeving op te zoeken. Uitgangspunt bij alles is dat de overheid haar burgers serieus neemt en vertrouwt.
Energie- en warmtetransitie.
4. AWB wil geen windmolens en geen grote zonneweides.
5. AWB gaat voor het kleinschalig opwekken en besparen van energie.
6. AWB wil niet dat alleen de inwoners opdraaien voor de kosten van de isolatie van bestaande woningen.
Duurzame balans tussen People, Planet en Profit.
Bij alle gemeentelijke en regionale opgaven wordt gestreefd naar een duurzame balans tussen sociale- (People), ecologische- (Planet) en economische doelen (Profit). Het woon- en leefklimaat is daarbij uitgangspunt.
Grootschalige opwek van zonne- en windenergie.
Gelet op de ligging van de zoekgebieden in Waalre in of nabij gebieden met natuur- en landschapswaarden en mede gelet op de reactie van onze inwoners op de locatie voor windturbines nabij natuurgebied De Hogt en grootschalige opwek van zonne-energie op Het Achtereind is AWB niet voornemens om grootschalige opweklocaties ruimtelijk te gaan faciliteren.
Dit betekent niet dat AWB geen oog heeft voor c.q. zich geen zorgen maakt over de verandering van het klimaat en de gevolgen daarvan. Integendeel. AWB ziet in Waalre echter meer mogelijkheden voor locaties waar het opwekken van energie ten dienste van grote maatschappelijke opgaven in combinatie met natuurbehoud en biodiversiteit kan plaatsvinden.
Wij willen een ruimtelijke bijdrage leveren aan de energietransitie voor zover het kleinschalige ontwikkelingen voor opwek van zonne-energie betreft die passen bij de karakteristiek en schaal van Waalre, en zoveel mogelijk ten dienste staan van de maatschappelijke opgaven voor klimaat, stikstofreductie, en het versterken van natuur en biodiversiteit. Wij gaan er vanuit dat wij als gemeente via energiebesparing en de warmtetransitie onze bijdrage kunnen leveren aan de opgave van CO2 reductie. Daarnaast biedt de Omgevingswet een keuzepalet van instrumenten aan (omgevingsplan, omgevingswaarden en programma`s) om onze ambities als gemeente vorm te geven en uit te voeren. Dit wat ons betreft in dialoog met onze inwoners (burgerforum).
Kortom wat AWB betreft is er op het grondgebied van Waalre geen plaats voor locaties voor het grootschalig opwekken van zonne- en windenergie, maar AWB voelt wel voor bedoelde kleinschalige locaties, mits deze locaties bij onze inwoners op draagvlak kunnen rekenen en deze geen onomkeerbare nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid en leefomgeving van mens en dier en voor de natuur en het landschap.
Warmtetransitie.
De komende jaren zullen in het kader van de warmtetransitie forse stappen worden gezet met de verdere verduurzaming van de bestaande woningvoorraad. Woningen zullen stapsgewijs afgekoppeld worden van het gasnet, waarbij het gasnet wel behouden blijft voor de distributie van alternatieve energiebronnen dan wel energiedragers zoals groene waterstof.
De rekening voor woningisolatie en uiteraard de al eerder genoemde hogere energiekosten komen direct ten laste van de burgers. Wat AWB betreft dient de warmtetransitie voor de burgers haalbaar en betaalbaar te zijn. Dit zal echter door de VNG bij de rijksoverheid moeten worden bepleit. Waalre is namelijk niet de enige gemeente met dit maatschappelijk probleem.
Verduurzaming van bestaande bouw krijgt prioriteit.
Verduurzaming van de bestaande bouw krijgt prioriteit. Burgerinitiatieven op het gebied van duurzaamheid krijgen ruim baan.
Duurzaam bouwen en het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad, zowel in de sociale huur als de koopsector, is een belangrijk thema voor de komende jaren. De gemeente Waalre heeft de ambitie om in 2030 een energie neutrale gemeente te zijn. Dit betekent dat we zo min mogelijk energie verbruiken en dat de energie die nodig is, duurzaam wordt opgewekt. Voor alle nieuwbouw, zowel woningbouw als utiliteitsbouw, geldt dat de vergunningaanvragen vanaf moeten voldoen aan de eisen voor bijna energie neutrale gebouwen (BENG).
Wij willen het huidige systeem van afvalinzameling behouden en daaraan een extra inzamelmogelijkheid voor grof restafval toevoegen.
Wij zijn blij met de uitkomst van de enquête onder de inwoners, waaruit blijkt dat deze de huidige wijze van afvalinzameling wensen te behouden. AWB respecteert deze uitslag en gaat daarin dan ook mee. Wij voegen daaraan toe de invoering van diftar voor het restafval en een extra inzamelmogelijkheid voor grof restafval. Door diftar hebben mensen invloed op de hoogte van de afvalstoffenheffing en wij zien diftar dan ook als een beloningssysteem voor het goed scheiden van de afvalstromen.
Woningbouw en ruimtelijke ordening.
7. AWB wil de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Waalre in eigen hand houden.
Wij bepleiten het voeren van een actieve grondpolitiek. Dit betekent dat de gemeente zelf (bouw)gronden in eigendom verwerft, waardoor ruimtelijke ontwikkelingen in eigen hand kunnen worden gehouden en deze ontwikkelingen, waaronder de bouw van betaalbare sociale huur- en koopwoningen in nieuwe vormen niet afhankelijk zijn van derden.
In dit verband noemen we de nieuwe Omgevingswet die naar verwachting medio 2022 in werking treedt. Deze beoogt een verregaande vereenvoudiging van wetgeving voor de ontwikkeling en het beheer van de leefomgeving, door tientallen wetten en honderden regels te bundelen in één nieuwe wet.
Het voeren van een actieve grondpolitiek acht AWB noodzakelijk om de bouw van betaalbare sociale huur- en koopwoningen, zonder afhankelijk te zijn van derden, waaronder projectontwikkelaars, te kunnen realiseren. Het vestigen van het voorkeursrecht van koop op potentiële bouwgronden kan daarbij in voorkomende situaties helpen.
8. AWB vindt het noodzakelijk dat in de komende raadsperiode 50% van de te bouwen woningen bestaat uit betaalbare sociale huur- en koopwoningen.
De overspannen woningmarkt impliceert dat jongeren en met name starters in Waalre geen woning meer kunnen kopen of huren. Dit speelt echter niet alleen in Waalre maar landelijk. AWB acht het dan ook noodzakelijk dat in de komende raadsperiode zo mogelijk 50% van de te bouwen woningen bestaat uit betaalbare sociale huur- en koopwoningen. De woonvisie zal hierop aangepast moeten worden. Op nieuwe koopwoningen is de bewoningsplicht van toepassing.
9. AWB stimuleert dat agrariërs ruime mogelijkheden krijgen voor alternatief gebruik van hun gronden en opstallen.
In het kader van de Transitie van het Landelijk gebied dienen agrariërs die hun bedrijf beëindigen ruime mogelijkheden te krijgen voor alternatief gebruik van hun vrijkomende gronden en opstallen. Daarbij zoekt AWB ook naar mogelijkheden voor combinaties van collectieve woonvormen, natuurontwikkeling en biologische landbouw, waarbinnen de samenleving op microniveau vorm gegeven wordt. De provinciale richtlijnen maken bepaalde vormen van woningbouw, passende in het buitengebied, namelijk mogelijk.
10. AWB is tegen de aanleg van nieuwe landgoederen in het kwetsbare buitengebied.
Wat AWB betreft zetten we de rem op de aanleg van nieuwe commerciële landgoederen. De daarmee gepaard gaande bouw van dure exclusieve woningen buiten bestaande (agrarische) bouwvlakken betekent een inbreuk op de natuur- en landschap waarden in ons kwetsbaar buitengebied. Vaak weegt de meerwaarde niet op tegen de inbreuk op de natuur en het landschap door de bouw van woningen. Daarentegen zien wij meer kansen in het faciliteren van agrariërs, die hun bedrijf beëindigen en zoeken naar alternatieve bestemmingen voor de vrijkomende gronden en opstallen, die mede een bijdrage leveren aan maatschappelijke doeleinden en behoeften en sociale inclusiviteit bevorderen.
Ontmoeten en verenigingen.
11. AWB koestert het dorpse karakter.
12. AWB steunt het verenigingsleven ook financieel.
13. AWB waardeert de vrijwilligers en zet zich daarvoor in.
De gemeente Waalre kent een rijk verenigingsleven met een grote betrokkenheid en inzet van vrijwilligers. Door het ondersteunen en faciliteren van het verenigingsleven en het waarderen van alle vrijwilligers, moet het verenigingsleven en daarmee de sociale cohesie behouden blijven. Gemeenschapshuizen maar ook de horeca in de wijken spelen in dezen een grote rol. Het is van belang dat de gemeenschapshuizen, en de multifunctionele accommodatie bij het gemeentehuis, elkaar niet (op tarieven) beconcurreren.
AWB heeft oog voor de vele vrijwilligers. Zonder deze groep actieve en betrokken burgers loopt de samenleving vast. Wij hebben dan ook veel waardering voor de initiatieven “Goed voor Mekaar” en de Voedselbank en zullen deze daar waar nodig steunen en faciliteren. Wij achten het verder van belang dat de gemeente de regie houdt op de bestrijding van armoede in de brede zin van het woord.
Gezondheid en sport.
14. AWB sluit zich aan bij het burgerinitiatief “met sport valt veel te winnen”.
AWB vindt dat investeren in sport en sportclubs en alle vrijwilligers in sportclubs of anderszins, een bijdrage leveren op het gebied van welzijn. Daarnaast zorgt sport c.q. bewegen in zijn algemeenheid en de desbetreffende vrijwilligers in het bijzonder voor een socialer en gezonder Waalre. AWB sluit zich aan bij het Thema “met sport valt veel te winnen” van het sportcampagneteam.
Vestigingsklimaat en werkgelegenheid.
15. AWB gaat voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven met een milieuvriendelijke impact en voor het behoud van de werkgelegenheid.
Hoewel Waalre in hoofdzaak een woon- en leef gemeente is en geen industriële gemeente is er een rijk aanbod aan werkgelegenheid, zowel in de dienstverlenende sector als in de maakindustrie. Het is zaak om de vestiging van bedrijven te stimuleren en de huidige werkgelegenheid te behouden. Milieuvriendelijke commerciële activiteiten bieden wij een aantrekkelijk vestigingsklimaat aan. Ter verbetering van het vestigingsklimaat zijn wij voor het upgraden van het bedrijfsterrein “De Voldijn” en de winkelcentra. Winkelcentrum Den Hof blijft wat ons betreft autovrij.
Inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt moeten ook volwaardig mee kunnen doen in onze samenleving. Dit kan alleen met voldoende inkomen, rust en bestaanszekerheid. Alle initiatieven die dit mogelijk maken zal AWB stimuleren en faciliteren. Ook nieuw op te richten coöperaties zullen wij omarmen.
Ouderen en senioren.
Binnen de inclusieve samenleving is het niet de bedoeling om specifiek beleid te voeren voor doelgroepen. Toch verdienen ouderen en senioren naast de jongeren extra aandacht en inzet van het gemeentebestuur. AWB wil in de communicatie nadrukkelijker inzoomen op de belangen van ouderen en senioren en daarvoor bij de opzet en uitvoering van plannen aandacht vragen.
16. AWB stelt de Inzet van het “eigen netwerk” (familie/buren/kennissen) juist niet centraal.
17. AWB pleit voor snelle ondersteuning van mantelzorgers bij een hulpvraag.
18. AWB wil dat ouderen langer zelfstandig moeten kunnen wonen met zorg en passende, betaalbare woonruimte in vertrouwde omgeving en dichtbij de voorzieningen.
19. AWB kiest voor moderne verpleeghuizen in beide kerkdorpen met voldoende capaciteit.
Bejaarden- en verzorgingstehuizen kennen we niet meer. Van ouderen wordt verwacht dat zij, zo nodig met de inzet van thuiszorg en mantelzorgers, zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Dit is zeker niet voor iedereen weggelegd. Voor diegenen die dat wel willen en kunnen, dient er nabij de voorzieningen passende woonruimte beschikbaar te zijn, eventueel met ondersteuning van domotica. Ouderen, die niet meer zelfstandig kunnen wonen, willen wij een waardige en veilige oude dag garanderen. Wij zetten in op het behoud en modernisering van verpleeghuizen in de kerkdorpen Aalst en Waalre en wij willen dat vroegtijdig hulp en ondersteuning geboden wordt in die situaties waarin mantelzorg leidt tot overbelasting. De inzet van het “eigen netwerk” (familie/buren/kennissen) zal niet voorop staan.
Jeugd en Jongeren.
Jongeren verdienen bij ons ook de nodige aandacht, want zij zullen onze toekomst vormgeven. De vijf “jongerenpijlers”: participatie, zorg, gezondheid, onderwijs en vrije tijd, verdienen maximale aandacht. En dan niet alleen voor, maar vooral mét de jongeren.
20. AWB stelt naast preventie hoge prioriteit aan vroegsignalering van problemen bij jongeren.
21. AWB gaat voor begeleiding bij zelfstandigheid van 18 tot 23 jaar.
22. AWB levert maatwerk om hoge kosten en individuele ellende te voorkomen.
23. AWB eist betaalbare woonruimte voor jongeren en starters in eigen dorp.
De jeugd heeft de toekomst en het is belangrijk dat de jongeren de aandacht en zorg krijgen die ze verdienen. Wat AWB betreft mag er dan ook niet worden bezuinigd op de Jeugdzorg. Het is van cruciaal belang dat de jongeren niet in de problemen, van welke aard dan ook, geraken. Om dit te bereiken dient volop te worden ingezet op preventie (het voorkomen van). Indien er zich dan toch problemen voordoen dienen deze, om erger te voorkomen, zo vroeg mogelijk te worden opgemerkt en opgepakt. In het oppakken van signalen spelen bijvoorbeeld de scholen maar ook de ouders, die primair verantwoordelijk zijn voor de opvoeding van hun kinderen, een belangrijke rol.
Zorgtrajecten voor jongeren, die ondanks alles en om welke redenen dan ook toch in de hulpverlening terecht komen, dienen gebaseerd te zijn op maatwerk. Tot 18 jaar is er hulp en ondersteuning beschikbaar in allerlei vormen. Maar ook na de 18e verjaardag zijn er verschillende mogelijkheden. AWB vindt dat ook jongeren van 18 tot 23 jaren met problemen goed dienen te worden begeleid en geholpen.
Jongeren en starters komen in deze overspannen woningmarkt niet meer aan een woning. Wij eisen dat er voor jongeren en starters die graag in Waalre willen blijven wonen voldoende betaalbare sociale huur- en koopwoningen worden gebouwd en voor deze groep beschikbaar blijven.
Financiën.
24 AWB gaat voor een financieel gezonde gemeente met een sluitende begroting.
25. AWB verhoogt alleen de OZB indien noodzakelijk en bezuinigingen niet mogelijk zijn.
Voor AWB is een gedegen financiële huishouding met een sluitende begroting uitgangspunt. Onze financiële middelen worden voor een deel opgebracht door onze inwoners, door middel van de Onroerende Zaak Belastingen (OZB), gemeenschapsgeld dus, waar we zorgvuldig mee om willen gaan. Waalre is een financieel gezonde gemeente en dat willen we zo houden. We verhogen de OZB, buiten de gebruikelijke prijsindexatie om, alleen indien noodzakelijk met een gedegen motivatie en bezuinigingen niet mogelijk zijn.
Verkeer en openbaar vervoer.
26. AWB gaat voor een tweede verkeersverbinding tussen de kerkdorpen, mede i.v.m. calamiteiten.
27. AWB wil het sluipverkeer in woonstraten, als gevolg van verkeersmaatregelen op de doorgaande wegen, weren.
28. AWB wil de mobiliteit voor alle inwoners verhogen door het aanbieden van laagdrempelig, betaalbaar en goed bereikbaar openbaar vervoer.
Om de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente te waarborgen is het nodig om het sluipverkeer te reguleren. Daarvoor is de aanleg van een tweede verkeersverbinding tussen Aalst en Waalre, het instellen van 30 km-zones en het weren van het doorgaande vrachtverkeer op de Eindhovenseweg en op de Traverse meer dan noodzakelijk ook in verband met fijnstofgevaar. Een tweede verkeersverbinding tussen Aalst en Waalre is bovendien van belang bij calamiteiten waarbij geen gebruik kan worden gemaakt van de enige verbinding via de Willibrorduslaan. AWB ziet daartoe mogelijkheden door het aanleggen van een verbinding tussen de Burgemeester Mollaan en de Onze Lieve Vrouwe Dijk in het zoekgebied, parallel aan de A2. Wij willen geen toename van het verkeer op de Willibrorduslaan en Raadhuisstraat/Juliana de Lannoylaan en pleiten voor het instellen van een maximum snelheid van 30 km op de Raadhuisstraat. Binnen mobiliteit streven wij naar laagdrempelig, betaalbaar en goed bereikbaar openbaar vervoer van, in en naar de gemeente Waalre.
Voor ouderen en senioren moet ook de regio en daarbuiten met het openbaar vervoer bereikbaar zijn. De Taxbus, de buurtbus en lijnbussen maar ook AutoMaatje van de ANWB kunnen hieraan een bijdrage leveren.
Kieslijst:
Jo Claessen, Alexandra Groeneveld, Erwin Rutten, Pieter Donders, Pieter van Deursen, Bart Eversdijk, Anneke Soute, Geert van Dongen, Henry Karsmakers, Cecile Lang, Frans Verbunt, Merian Hoogland, Hans van der Horst, Pal Jurecska en Babs van der Pas.
Democratie is meer dan “de helft plus een” .
STEM ECHT LOKAAL.
STEM AALST WAALRE BELANG.
U BENT NU AAN ZET.
Versie: 1 januari 2022.
